Nga Stalini te Mao - Shqipëria dhe Bota Socialiste

Elidor Mëhilli ka prodhuar një histori novatore të Shqipërisë komuniste që ndriçon një nga diktaturat më të gjata, por më pak të kuptuara të Europës. Nga Stalini te Mao, i cili është i informuar gjatë gjithë kohës nga aksesi i paprecedentë i Mëhillit në arkivat e kufizuara më parë, kap globalizmin e fuqishëm të socializmit të pas 1945-ës, si si dhe pasojat e paqëllimta të shkëmbimeve ndërkufitare nga Mesdheu në Azinë Lindore. Pas një dekade huamarrjeje të fuqishme nga Bashkimi Sovjetik – këshilltarë, fabrika, tekste shkollore, plane urbane – klika e partisë shqiptare kaloi besnikërinë ndaj Kinës gjatë viteve 1960, Sino- Konflikti sovjetik, duke parë në patronazhin e Maos një mundësi për të mbajtur gjallë stalinizmin. Mëhilli tregon sesi socializmi krijoi një kulturë të përbashkët materiale dhe mendore transnacionale – ende e dukshme sot rreth Euroazisë – por nuk arriti të gjeneronte unitet politik. Duke kombinuar një analizë të ideologjisë me një sens të mprehtë të gjeopolitikës, ai sjell në pamje përfshirjen e Italisë fashiste në Shqipëri, më pas eksploron ngatërresat e bllokut lindor të vendit, magjepsjen e thellë me sovjetikët dhe kontradiktat e kthesës dramatike anti-sovjetike. I ilustruar mjaft me fotografi të pabotuara kurrë më parë, Nga Stalini te Mao, bazohet në një pasuri burimesh arkivore shqiptare, ruse, gjermane, britanike, italiane, çeke dhe amerikane, përveç trillimeve, intervistave dhe kujtimeve. Këndvështrimi i freskët i Mëhillit për betejën sovjeto-kineze për shpirtin e revolucionit në Luftën e Ftohtë globale ndriçon gjithashtu paradokset e planifikimit shtetëror në shekullin e njëzetë.