Mino

Poemën Mino, Skiroi e shkroi në vitet e fundit të jetës, atëherë kur dhimbja për të thyern e të birit dhe të shohësh në vargje të trishta.
Lexuesi tani e ka rastin ta ketë në dorë veprën më të madhe të poezisë sonë, poemën polimetrike “Mino” të Zef Skiroit.
Po një vajzëqind vjet që kur në bashkëvendasit Po vranë djalin e parë. Unë Thika. Ishte një vrasje mizore. Në qoftë se letërsia jonë ka pasur një fëmijë të tmerrshëm atëherë Skiroi ka qenë i tillë. Sipas dëshmive që fëmijë Poeti kishte njohuri dhe kulturë të habitshme letrare. Kjo është dukuri e zakonshme në përgjithësi.
Pastaj vazhdoi me krijimtarinë e vet poetike. Kur iu vra djali, ai ishte poet i admirueshëm, deri aty sa Konica ia përkthente veprat në frëngjisht tek “Albania”.
Ishte vjeç kur e mori në Pjanën e tij. Duket sikur poema “Mino” ishte një objekt që do të bënte dhembjen në skalitjen e saj. Dhe përdori gjithë përvojën e madhe letrare e poetike.
Ja, kështu u krijua kryevepra e poezisë sonë.
Koliqi thoshte se arti i madh lind nga dhembja e madhe. Duket se “Mino” është shembull më i vogël. Nuk do të guxonim të pajtoheshim, por, siç na mëson Meister Eckhart, dhembja e duhur në urtinë tonë. Nga kjo teori “Mino” është një dëshmi e tillë, sepse është poezi, por liruar nga ato shfaqje të kënaqësive që, në çaste të caktuara, duken të parëndësishme.
Të gjithë për mua “Mino” është një vepër për t'u përballuar, jo për t'u studiuar. Sa herë që lexoj ose e kujtoj vargun e parë:
“Këngën të çilni tesh, o Malisorë,”
unë thërres brenda vetes: Mos! Mos! si një pashirmë për ta mbrojtur veten nga pikëllimi i thellë. (Eqrem Kryeziu)