Stambolli

Duke shkruar një rrëfim mbi ngjarjet e mëdha historike, autori nënvizon historitë e tij dhe të familjes, përmes rrëfimeve të gjyshes, fotografive dhe gravurave. Dhe s'ka rëndësi, në është fjala për vizitën e Floberit në Stambollin 1850 apo për vitin e Konstandinopolit. Pamuku ka bërë për "mitin" kulturor të Stambollit po atë gjë që ka bërë Andrej Bjellij me Petërburgun, apo Xhojsi me Dublinin. Epigrafi për librin është vargu i poetit turk Ahmet Rasim: "Bukuria e peisazhit fshihet në trishtimin e tij".
Sipas Orhan Pamukut, Stambolli është një qytet shumë melankolik, trishtimi është ndjenja kryesore që të ngjall ai. Temat kryesore të shkrimtarit janë konflikti ndërmjet Lindjes dhe Perëndimit, islamit dhe kristianizmit, traditave dhe bashkëkohësisë. Për shembull, konflikti ndërmjet oksidentit dhe islamizmit dhe islamizmit në Turqinë bashkëkohore është tema kryesore e romanit "Bora" (2002).
Me refleksionet që e karakterizojnë Pamukun libri "Stambolli. Kujtime dhe qyteti" përftoi po të tillë natyrë reflektive - libri është një udhëzues nëpër ndjesitë stambolljane dhe shpirtin e Stambollit, një poetizim i qytetit, të cilët lexuesit shqiptar e ka ndeshur për herë të parë në poezinë e Nazim Hikmetit. Shkrimtari i madh turk Orhan Pamuk, fitues i Nobelit më 2006 ndjek genius loci të Stambollit, duke ndërthur kujtimet e veta me historitë e tij kulturore, në të cilin autori ka jetuar mbi 50 vjet.
Autori i rrëfen lexuesit monumentet dhe parajsën e humbur të Stambollit, rrugicat e ngushta, vilat dhe kanalet osmane; na njeh me shkrimtarët, artistët dhe gazetarët. Në një mënyrë prekëse, interesante dhe të magjishme Pamuku e transformuar këtë biografi të fillimit, duke filluar si "portret artisti në rini", duke u shndërruar në "portret artisti në qytet". Ky libër është edhe historia e qytetit, edhe autobiografia e shkrimtarit.
Pamuku na fton në qytetin e fëmijërisë së tij, të ndajë me frikërat dhe gëzimet, por paralelisht na rrëfen për Stambollin, qytetin e tre perandorive.Teksti i librit të Orhan Pamukut "Stambolli. ndjenja dhe enigmatike vetë atmosfera e Stambollit. Fenomeni i qytetit gjendet në histori e tij të begatë e marramendëse, në ato zona, të cilat, pa i prekur, madje edhe pa i prekur, gjallojnë në hapësirën mistike të Levantit.
Orhan Pamuk shtron pyetjen për vete dhe për ne: "Ku qëndron misteri i Stambollit?"Autori i dashuron Stambollin për shkak "të rrënojave të tij, pikëllimit, për madhështinë e shkuar dhe të humbur të kaluar". Për Pamukun është shumë mendimi, se me arsimimin dhe kulturimin mund të përnaltësohen bashkë me perandorinë, misticizmi sufi, dervishlerët me leximin e librave të vjetër me germa arabe bashkë me kulturën e hollë e të rafinuar”.
Shkrimtari rreh të kapë "frymën dhe në qytetin e tij": "Por që ta kap këtë frymë, që të zbulojë rrënojë bukurinë dhe të kuptojë, se ajo është gjëja më e rëndësishme e veçanësisë së qytetit, duhet të luftojë një rrugë të koklavitur, i ngatërruar dhe i mbushur plot me pasione".Librin mund ta lexosh e rilexosh, duke iu kthyer rreshtave të tij, të kridhesh në nostalgjinë e fotografive të bardhë-e-zi, duke humbur në nostalgjinë e labirinteve të kohës dhe kujtimeve, në të cilat gjen. lehtësim dhe ëngje.
Bashkë me autorin lundrojnë dhe ne me anije nëpër Bririn e Artë: "Përtej xhamave kërkëllitës të anijeve pluskonin shtëpi të vjetra, gjysma e lagjeve të shkretuara greke të Fenerit, të largohen nga banorët e dëmshëm për shkak të ngushtimit të pandërprerë nga ana e shtetit, pallati i Topkapisë. , që në sfondin e saj të zeza edhe më enigmatike se zakonisht, Sulejmania e Stambollit, silueta e qytetit, e krijuar me konturet e kishave dhe xhamive”.
Dhe koha pas kohe ne ulim vështrimin mbi librin e hapur mbi gjunj: "Pështjellimet e jetës, ashtu si tallazitjet e melodisë dhe peripecitë që ngërthejnë histori, herët apo vonë i aviten fundit, ndërsa imazhet e qytetit që pluskojnë para syve tanë mbeten përgjithmonë me ne. në ëndrrat dhe kujtesën tonë”.