Mesi

Personazhi i romanit është Lufta II Botërore. Ajo sundon, shkrihet bëmash, paracakton mes ndryshimet e personazheve. Megjithatë ka një që duket si “rrapi i fshatit”. Ky është Thimjo Loli. Ikën e vjen faqeve të librit, diku humbet e diku rishfaqet, ai aty mbetet: ose i pranishëm, ose i nënkuptuar. Është një grek i minoritetit të regjistruar në Sarandës së Vurgut. I ngjan një cungu me rrënjët ngulura të tokës ku ka lindur dhe është rritur. Por koha e ndryshimeve dhe ndryshimeve të mëdha që ndodhin po e shkul atë rrënjë dhe po e degdis s'dihet se ku. Ai merr udhën deteve, si Odisea qëmoti, për t'u kthyer në Itakën e tij pas luftërave të gjata në Trojë. Por Korfuzi ku po shkon nuk është tamam Itaka e tij, është dhe ishulli përballë që e lag po ai ujë, një karakoll i vjetër kujtese i atdheut, Greqisë. Itaka e tij janë toka dhe fshatrat ku ai ka lindur, ku është rritur, ku është bërë kapedan e mbrojtës i saj. Itaka qe krahina e Vurgut. Prej saj po largohej me sytë e kthyer pas dhe detin në mes. Kish ngarkuar një ëndërr mbi shpinë, “Autonominë e Vorio-Epirit”. Ëndërr që ishte bërë zhgjëndërr. Askush nuk e donte më atë ëndërr, të gjithë e kishin braktisur: një palë me sloganin e vëllazërimit të popujve të gjuhës, ku kufiri midis tire do të zhdukej (komunistët këndej e andej kufirit, pra “festet e kuqe”) dhe një palë me. sloganin e krijimit të një shteti me dy vende, dy atdhe, federatës greko-shqiptare (pushtuesit italianë të gjermanëve, Balli Kombëtar dhe “festet e zeza” të nacionalizmit grek). Në mes tire ishte Thimjo Loli, kapedani që dukej sikur vinte nga zgafella e historisë. Dëshira, ëndrra dhe projekti i tij ishte një synim, një ëndërr për shumë greke, shpesh është keqpërdorur nga politika. Gjithsesi një ëndërr. Dhe ëndrrat, kanë ankthit, e shpresën ndezur. Dhe, ndoshta, shpresa fle më shumë jo aq te mitologjia apo antropologjia e Thimjo Lolit, por tek ajo prirje kozmopolitiste e të ardhmes kur jo “toka”, “atdheu”, “miti', “historia” janë qendra, por NJERIU si qenie. , instinkti dhe ontologjia e tij për të jetuar në paqe, i sigurt dhe bri TJETRIT. Kjo, me sa duket, është BASHKËSIA më e madhe që sjell qytetërimin e sotëm.